کتاب شناسی توصیفی استکبار و استکبار ستیزی

بخشی از کتاب :

کتاب شناسی توصیفی استکبار و استکبار ستیزی»

نویستدگان : دکتر محمداسماعیل عبدالله و محمد کرمی نیا

ناشر : انتشارات نظری

یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع، رشد دانش اطلاع رسانی و خدمات مرجع در میان پژوهشگران آن جامعه است. خدمات مرجع دامنه وسیعی از قبیل دایرة المعارف، دانشنامه، کتابشناسی، نسخه شناسی، فرهنگنامه ها، راهنما و اطلس دارد. کتابشناسی یکی از مناسب ترین مراجع در گردآوری، تنظیم و اشاعه منابع مکتوب در حوزه موضوعی خاص است و جایگاه و ارزش ویژه ای در عرضه خدمات علمی دارد. در اهمیت کتابشناسی، همین بس که بدون وجود آن هیچ تحقیق و پژوهشی به طور کامل به سامان نمی رسد ؛ چرا که اطلاعات لازم برای پیشبرد یک پژوهش را در اختیار محقق قرار می دهد. وجود کتابشناسی در هر موضوعی، از هدر رفتن وقت پژوهشگران آن رشته در جستجوی منابع جلوگیری می کند. همچنین نمایی از وضعیت علمی آن موضوع را نشان می دهد.

امروزه انجام پژوهش های جدید و کارآمد در حوزه های مختلف علم، بستگی به آشنایی و اطلّاع یافتن پژوهشگر از پژوهش های انجام گرفته دارد و کتاب شناسی علمی است که به این موضوع می پردازد. کتابشناسی به عنوان یک هنر ، عبارت است از راه و رسم تحصیل اطلاعاتی دربارة کتاب ها و تحقیق و توصیف آن ها و بالأخره عرضه کردن آن به صـورت مرتّب و منظم و هم چنین سیاهه ای از نام و مشخصات ثبت شـده ؛ کتاب ها».  به عبارت دیگر، وسیله تحقیق و تجسس، شناخت آثار چاپ شده است. 

این امر در قرن بیستم به دلایلی، اهمیت ویژه ای یافت : یکی احتیاج به ساز و کاری موثر در ثبت و ارائه اسناد و وثایق ارتباط انسان در عصر جدید در مواجه با پیشرفت وسیع نشر و دیگر نیاز کشورهای پیشرفته به دستیابی اطلاعات علمی و فناورانه. 

کتابشناسی نیز در قرن اخیر در حوزه علوم انسانی، بـه سـبب گسـترده بودن حوزه های پژوهش، بالا رفـتن آمار پژوهش، جلوگیری از تکرار پژوهش و تکامل بخشیدن به این امر به مرحلۀ ضرورت رسید کـه باعث شـد افرادی کتابشناسی های بزرگی تألیف کنند. این امر کم کم  تخصصی تر شد و باعث گشت تا کتابشناسی هایی با محوریت افراد یا کتاب ها و یا موضوعی خاص داشته باشیم.

آیت الله ایمدظله العالی رهبر معظم انقلاب اسلامی بر مقوله ی استکبارستیزی تاکید ویژه ای دارند و این امر را یکی از اهداف و مبانی بزرگ انقلاب ارزیابی و به ملت ایران خطر استکبار و وابستگی را همواره گوشزد می کنند. تحقیق پیش رو یعنی کتاب شناسی توصیفی استکبار و استکبارستیزی» در حال حاضر جامع ترین کتاب نوشته شده در این موضوع تا پایان سال 1396  است، که به نگارش در آمده است و طی آن بیش از 70 مدرک مشتمل بر کتاب، پایان نامه و مقاله به زبان فارسی گردآوری شده و در هر مدخل ضمن اشاره به موضوعات منابعی که می توان اثر را در آن بازیابی کرد، اشاره گردیده است و در حقیقت فهرستگانی کامل از آثار منتشر شده درباره استکبار و استکبار ستیزی» است.

برای تهیه این کتابشناسی، پیگیری و مراجعه به کتابخانه های : ملی، مجلس، آیت الله بروجردی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمة الله، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، مجتمع آموزش عالی امام خمینی رحمة الله، دانشگاه قم، دانشگاه مازندران، دانشگاه ایلام، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دانشکده معارف قرآنی اصفهان، آستان قدس رضوی، دانشگاه مفید، جامعة اهرا، مجتمع امین، جامعة المصطفی العالمیة، پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه های ایران، سایت خانه کتاب، دانشگاه تهران، پردیس فارابی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و تهران، پژوهشکده امام خمینی رحمة الله علیه و انقلاب اسلامی تهران و . انجام شده است.

شایان ذکر است مراجعه به مراکز و مراجع فوق، در طول نیمه دوم سال 1396 انجام گرفته است، از این رو ممکن است این پایگاه ها و کتابخانه ها هم اکنون، منابع دیگری را در این موضوع تهیه کرده باشند که نامی از آن ها در این مجموعه به میان نیامده باشد.

در پایان ضروری است سپاسگزار همراهی و همکاری برخی از محققان و اساتید محترم حوزه و دانشگاه که در تدوین این اثر عنایت لازم را داشتهاند، باشیم. 

امیدواریم این کوشش ها که در سایه نظام پربرکت جمهوری اسلامی با رهبری های داهیانه امام خمینی رحمة الله علیه و جانشین برحق ایشان حضرت آیت الله العظمی امام ای مد ظله العالی، به ثمر رسیده است، مورد رضایت حضرت بقیة الله العظم امام عصر عجل الله تعالی و فرجه و الشریف و ذخیره آخرت همه دست اندکاران قرار گیرد.

ارزش و جایگاه کتابشناسی

آگاهی از کتابشناسی یک موضوع، اولین گام برای انجام پژوهش است ؛ زیرا به پژوهشگر کمک می کند تا دوباره کاری نکند و با اتلاف وقت روبرو نشود و همچنین امکان دارد، موضوع های نوین تر و بهتری به ذهنش خطور کند.

استفاده از مطلب با ذکر منبع بلا مانع است